Czy moż­na wejść dwa razy do tego same­go stru­mie­nia czasoprzestrzennego?

Zawsze powta­rzam, że nie­zwy­kłość Dok­to­ra Who pole­ga na tym, że nie da się go oce­niać w stan­dar­do­wy spo­sób, ponie­waż znacz­nie waż­niej­sze od fabu­ły czy boha­te­rów jest to, jakie emo­cje ten serial wywo­łu­je w widzu.

23-go listo­pa­da minę­ło sześć­dzie­siąt lat od pre­mie­ry Dok­to­ra Who i z tej oka­zji nie­daw­no wyemi­to­wa­no trzy odcin­ki spe­cjal­ne. Obcho­dy tego jubi­le­uszu były dla mnie tak eks­cy­tu­ją­ce, że – ja widzi­cie – po raz pierw­szy, od bar­dzo daw­na, zna­la­złam powód, by napi­sać nowe­go Dyrdymała!

Zapnij­cie więc pasy, zaopa­trz­cie w kanap­ki oraz ter­mos pełen gorą­cej her­ba­ty na dro­gę. Zabio­rę was bowiem w emo­cjo­nu­ją­cą (i to chy­ba dość dosłow­nie) wypra­wę przez Whoniversum.

Głów­nym punk­tem tej podró­ży będą oczy­wi­ście nie­daw­no wyemi­to­wa­ne, odcin­ki spe­cjal­ne. Jed­nak poza kwe­stia­mi zwią­za­ny­mi z rege­ne­ra­cją i zakoń­cze­niem, Dyr­dy­mał nie będzie raczej zawie­rał spoilerów.

Goto­wi? Świet­nie! W takim razie startujemy!

PS. W kil­ku miej­scach poja­wią się lin­ki do fil­mów na YouTu­be. Pamię­taj­cie, że moż­na w nich uru­cho­mić auto­ma­tycz­nie wyge­ne­ro­wa­ne, pol­skie napisy.

Nadziejolot

Kie­dy odkry­je się nowy, cie­ka­wy serial (lub serię ksią­żek), to obco­wa­nie z takim dzie­łem uskrzy­dla. Leci­my, z pod­eks­cy­to­wa­niem odkry­wa­jąc nowe lądy i prze­ży­wa­jąc kolej­ne przy­go­dy. Nie­ste­ty nic nie jest ide­al­ne i podróż z cza­sem może stać się wybo­ista. Jakiś odci­nek oka­że się kiep­ski, pewien wątek zosta­nie roz­wią­za­ny w nie­sa­tys­fak­cjo­nu­ją­cy spo­sób, poja­wi się głu­pi zwrot akcji. Mimo to dalej prze­mie­rza­my ten świat. Dla­cze­go? Bo wehi­kuł, w któ­rym się poru­sza­my, jest tro­chę, jak balon. Wznie­śli­śmy się nim w prze­stwo­rza, bo napom­po­wa­li­śmy go tymi wszyst­ki­mi, pozy­tyw­ny­mi emo­cja­mi, któ­re na począt­ku wywo­łał w nas serial. Dzię­ki temu nawet, jeśli coś będzie nie tak, to nie roz­bi­je­my się i nie zakoń­czy­my naszej podró­ży od razu, bo balon wciąż będzie napom­po­wa­ny wystar­cza­ją­co moc­no, by uno­sić nas dalej. Co jed­nak, jeśli serial nie­mal zupeł­nie prze­sta­nie dostar­czać pali­wa, dzię­ki któ­re­mu lecimy?

W takiej sytu­acji może­my stwier­dzić, że dość, że wystar­czy i zakoń­czyć podróż albo… zacząć pom­po­wać balon samo­dziel­nie. Tym razem już nie mie­szan­ką pozy­tyw­nych emo­cji, ale – naszą nadzieją.

PS. Wiem, że praw­dzi­we balo­ny nie dzia­ła­ją tak, jak to wyżej opi­sa­łam. W tym Dyr­dy­ma­le wystę­pu­ją jed­nak meta­fo­rycz­ne balo­ny, któ­re muszą być wypeł­nio­ne pali­wem, żeby lecieć. Czy­li dzia­ła­ją tro­chę, jak ste­row­ce, ale też chy­ba nie do koń­ca… Po pro­stu nie zasta­na­wia­jaj­cie się zbyt moc­no, czy dzia­ła­nie balo­nów w tym Dyr­dy­ma­le jest zgod­ne z pra­wa­mi fizy­ki i inny­mi zasa­da­mi, dobrze?

Doctor Who jest naj­dłuż­szym lotem nadzie­jo­lo­tem, jaki kie­dy­kol­wiek miałam.

Pierw­sze czte­ry sezo­ny unio­sły mnie chy­ba wyżej, niż jaki­kol­wiek inny serial. A potem przy­szedł Jede­na­sty Dok­tor i Ste­phen Mof­fat, i dosta­wy pozy­tyw­nych emo­cji się skoń­czy­ły. Zaczę­ło się pom­po­wa­nie seria­lu nadzie­ją. Napraw­dę chcia­łam polu­bić Jede­na­ste­go i pod­czas oglą­da­nia jego przy­gód mieć taką samą fraj­dę, jak wcze­śniej. Jed­nak TO COŚ mię­dzy nami nie chcia­ło zaskoczyć.

Nie uda­ło się w tym odcin­ku, ale to nic, może uda się w kolej­nym – stwier­dza­łam, a obłok nadziei wypeł­niał balon.

Nie uda­ło się w tej serii, ale w następ­nej już na pew­no wszyst­ko będzie OK – myśla­łam, wtła­cza­jąc do balo­nu kolej­ne por­cje nadziei.

Poja­wi­ła się nowa towa­rzysz­ka – podmuch rado­ści uniósł mój balon odro­bi­nę wyżej.

Zmia­na towa­rzysz­ki jed­nak nie popra­wi­ła seria­lu – pom­po­wa­nie balo­nu nadzie­ją zaczę­ło się na nowo.

Odci­nek na pięć­dzie­się­cio­le­cie, powrót Dzie­sią­te­go Dok­to­ra, wście­kłe brwi Dwu­na­ste­go w kul­mi­na­cyj­nej sce­nie – dosta­łam pali­wo, by lecieć dalej!

Dwu­na­sty Dok­tor oka­zał się faj­niej­szy, od Jede­na­ste­go, jed­nak wciąż oglą­da­nie seria­lu nie dawa­ło mi takiej rado­ści, jak kie­dyś, więc nadzie­ja dalej była głów­nym pali­wem moje­go balonu.

Nowa towa­rzysz­ka Dwu­na­ste­go – to było to, cze­go serial potrze­bo­wał! W koń­cu zaczę­łam na nowo cie­szyć się lotem przez Whoniversum!

Nie­ste­ty moja radość oka­za­ła się przed­wcze­sna, bo tyl­ko pierw­sza poło­wa serii była uda­na, resz­ta oka­za­ła się total­nym roz­cza­ro­wa­niem. Na szczę­ście zaraz miał się zmie­nić nie tyl­ko Dok­tor, ale tak­że show­run­ner seria­lu. A klu­cze do TAR­DIS odda­no nie byle komu, bo Chri­so­wi Chib­nal­lo­wi, czy­li oso­bie, któ­ra stwo­rzy­ła moje uko­cha­ne Bro­ad­church. Dla­te­go byłam prze­ko­na­na, że teraz już wszyst­ko będzie dobrze. Mój balon znów wzle­ciał na wyż­szy pułap, wypeł­nio­ny mie­szan­ką eks­cy­ta­cji i nadziei.

Chib­nall oka­zał się jed­nak zdra­dziec­kim dra­niem i ostrze­lał mój nadzie­jo­lot serią roz­cza­ro­wań. Ja jed­nak byłam upar­ta – dotar­łam już tak dale­ko i nie mia­łam zamia­ru teraz się pod­da­wać! Uzu­peł­nia­łam więc pali­wo w moim wehi­ku­le dalej, licząc na to, że może w następ­nej sce­nie, w kolej­nym odcin­ku, w nowym sezo­nie… kie­dyś w koń­cu polu­bię Trzynastkę.

A potem mój nadzie­jo­lot został stor­pe­do­wa­ny poci­skiem Time­less Child. I to nie­ste­ty był cios osta­tecz­ny. Pozba­wio­na sił, opa­dłam na dno gon­do­li. Prze­sta­łam pom­po­wać balon nadzie­ją, bo sama już jej nie miałam.

Nie potra­fi­łam jed­nak zakoń­czyć podró­ży natych­miast. Pozwo­li­łam, by pozba­wio­ny pali­wa, podziu­ra­wio­ny i poszar­pa­ny przez Time­less Child nadzie­jo­lot, opa­dał coraz niżej i niżej. Uda­ło mi się dole­cieć do fina­łu sezo­nu o Flu­xie. Potem balon bez więk­szych emo­cji osiadł na ziemi.

Nie obej­rza­łam ostat­nich odcin­ków spe­cjal­nych z Trzy­nast­ką. Niby wie­dzia­łam, że ma się poja­wić nowy Dok­tor i nowy show­run­ner, ale byłam zbyt zmę­czo­na, by lecieć dalej. Stra­ci­łam nadzie­ję na to, że ten serial zno­wu mnie zachwyci.

Kie­dy wszyst­ko wyda­wa­ło się stra­co­ne, do moje­go roz­bi­te­go balo­nu pod­szedł Rus­sell T. Davies, czy­li show­run­ner pierw­szych czte­rech serii Dok­to­ra Who. Stwier­dził, że z powro­tem przej­mu­je pie­czę nad seria­lem i zaczął napra­wiać mój balon.

Wie­dzia­łam, że nie jestem jedy­ną oso­bą, któ­rej nadzie­jo­lot roz­bił się nie­daw­no w kra­inie Who­ni­ver­sum. Od jakie­goś cza­su oglą­dal­ność seria­lu piko­wa­ła w dół, przez chwi­lę mówio­no nawet, że Dok­tor Who zosta­nie anu­lo­wa­ny. Przy­wró­ce­nie Davie­sa na sta­no­wi­sko show­run­ne­ra było więc ewi­dent­nym chwy­ta­niem się ostat­niej deski ratunku.

Trzy­na­sta Dok­tor rege­ne­ro­wa­ła. Obok Davie­sa poja­wił się David Ten­nant i zaczął mu poma­gać w napra­wie moje­go nadzie­jo­lo­tu. A póź­niej dołą­czy­ła do nich jesz­cze Cathe­ri­ne Tate.

Ja jed­nak, zamiast z rado­ścią obser­wo­wać, jak ta trój­ka sta­ra się umoż­li­wić mi dal­szy lot, stwier­dzi­łam ponu­ro, że muszą być napraw­dę zde­spe­ro­wa­ni, sko­ro przy­wró­ci­li nie tyl­ko naj­bar­dziej cenio­ne­go przez Who­vian show­run­ne­ra, ale też naj­bar­dziej lubia­ne­go przez wszyst­kich Dok­to­ra i jego towarzyszkę.

Jed­ną z dziur w nadzie­jo­lo­cie zace­ro­wał Ber­nard Crib­bins, któ­ry wró­cił do roli Wil­fre­da Mot­ta. Dru­gą zała­ta­ła infor­ma­cja, że za pro­duk­cję seria­lu znów będzie odpo­wia­dać Julie Gard­ner i Phil Col­lin­son. Trze­cią napra­wi­ła wia­do­mość, że ścież­kę dźwię­ko­wą ponow­nie skom­po­nu­je Mur­ray Gold. Kolej­ne uszko­dze­nie zakle­ił pla­ster z ogło­sze­niem, że nowe odcin­ki będą się poja­wiać na Disney+, zaraz po pre­mie­rze na BBC.

– Spójrz, w koń­cu prze­sta­li­śmy geo-dys­kry­mi­no­wać Who­vian miesz­ka­ją­cych poza Wiel­ką Bry­ta­nią! – stwier­dził dum­nie Ten­nant. – Czyż to nie wspaniałe?

Ja jed­nak cią­gle nie byłam prze­ko­na­na. Nie wie­rzy­łam, że to wszyst­ko może się udać.

Na hory­zon­cie poja­wi­ła się pre­mie­ra pierw­sze­go odcin­ka na sześć­dzie­się­cio­le­cie seria­lu. Davies, Ten­nant i Tate napom­po­wa­li mój nadzie­jo­lot na tyle, że zaczął on chy­bo­tli­wie uno­sić się kil­ka cen­ty­me­trów nad zie­mią. Pali­wa nie było dużo, wie­dzia­łam, że wystar­czy go na bar­dzo krót­ki lot. Mało tego – kon­struk­cja balo­nu dalej była uszko­dzo­na na tyle moc­no, że wystar­czy­ła­by jed­na, drob­na tur­bu­len­cja, żeby się roz­bił. I tym razem była­by to kata­stro­fa, któ­ra napraw­dę moc­no by mnie zabolała.

Jed­nak Davies, Ten­nant i Tate rado­śnie zachę­ca­li mnie do dal­sze­go lotu. Czy mogłam się im oprzeć? Oczy­wi­ście, że nie! Dla­te­go nie­pew­nie weszłam z powro­tem na pokład nadzie­jo­lo­tu i roz­po­czę­łam dal­szą podróż…

Niedouczona Trzynastka

Zanim pole­ci­my dalej, muszę zrzu­cić balast i powie­dzieć wam, cze­mu oglą­da­nie ostat­nich sezo­nów Dok­to­ra Who było dla mnie tak męczące.

Wyja­śnie­nie będzie dość krót­kie, bo moim zda­niem wszyst­kie pro­ble­my tych serii wyni­ka­ły z jed­nej rze­czy: z tego, że Chris Chib­nall nie rozu­miał Dok­to­ra Who.

Bo Dok­tor, któ­re­go ja polu­bi­łam, był przede wszyst­kim posta­cią nie­zwy­kle empa­tycz­ną. Nawet gbu­ro­wa­ty Dwu­na­sty, choć potra­fił być nie­przy­jem­ny dla innych, to przej­mo­wał się ich losem. Trzy­nast­ka może i mówi­ła, że się trosz­czy, ale nie było tego widać w jej działaniach.

Dok­tor, któ­re­mu ja kibi­co­wa­łam, choć miał dość dobry kom­pas moral­ny, to cza­sem się mylił. Na szczę­ście zawsze miał na pokła­dzie TAR­DIS kogoś, kto zakwe­stio­no­wał jego osąd. Trzy­nast­ka nato­miast w wie­lu momen­tach zacho­wy­wa­ła się wręcz przy­tła­cza­ją­co nie­mo­ral­nie, ale żaden z jej towa­rzy­szy nigdy nie miał z tym problemu.

Dok­tor, któ­re­go ja podzi­wia­łam, był posta­cią galak­tycz­nie tole­ran­cyj­ną. I kie­dy na przy­kład któ­ryś z jego towa­rzy­szy śmiał się z wyglą­du jakie­goś kosmi­ty, to Dok­tor przy­po­mi­nał, że nie nale­ży oce­niać kosmi­tów wedle „ludz­kich” stan­dar­dów. Tym­cza­sem Trzy­nast­ka potra­fi­ła przez cały sezon kpić z tego, że jeden z kosmi­tów wyglą­da jak pies i pozwa­la­ła swo­im towa­rzy­szom rów­nież z tego żartować.

Dok­tor, na któ­rym mi zale­ża­ło, wie­dział, że TAR­DIS jest czymś wię­cej, niż tyl­ko maszy­ną. Na pew­no nie pozwo­lił­by na to, by nie tyl­ko jego, ale w ogó­le jaka­kol­wiek TAR­DIS ule­gła znisz­cze­niu. I nigdy nie dopro­wa­dził­by do znisz­cze­nia TAR­DIS któ­rejś ze swo­ich inkar­na­cji. Tym­cza­sem Trzy­nast­ka tak wła­śnie zro­bi­ła i nawet powie­ka jej przy tym nie drgnęła.

I wresz­cie, choć mój Dok­tor na pierw­szy rzut oka wyda­wał się być naj­mą­drzej­szą i naj­od­waż­niej­szą isto­tą w cza­so­prze­strze­ni, to po bliż­szym pozna­niu oka­zy­wa­ło się, że jak na stan­dar­dy Wład­ców Cza­su był dość prze­cięt­ny. Cza­sem cze­goś nie wie­dział, bo kie­dy uczy­li o tym w szko­le, to on był na waga­rach albo nie uwa­żał. Nie prze­szedł nie­któ­rych prób, któ­rym pod­da­wa­ni byli Wład­cy Cza­su, bo był zbyt tchórz­li­wy. Ba, oblał nawet egza­min z pilo­to­wa­nia TAR­DIS! Wszyst­kie te wady nie czy­ni­ły jed­nak Dok­to­ra gor­szym, tyl­ko prze­ciw­nie – były jego naj­więk­szą zale­tą. Kie­dy więc oka­za­ło się, że Trzy­nast­ka jest Time­less Child, pierw­szym Wład­cą Cza­su, wybrań­cem i tak dalej, to było to coś, cze­go w naj­mniej­szym stop­niu nie mogłam zaakceptować.

Wiem, że dla nie­któ­rych Who­vian nie­zwy­kle istot­ne było to, że w Dok­to­ra w koń­cu wcie­li­ła się kobie­ta. I że część widzów świet­nie się bawi­ła, śle­dząc jej przy­go­dy. Nie twier­dzę, że ich oce­na jest nie­pra­wi­dło­wa. Dla mnie jed­nak oglą­da­nie błę­dów, któ­re wymie­ni­łam wyżej, było podwój­nie bole­sne, bo zaufa­łam Chib­nal­lo­wi. Napraw­dę wie­rzy­łam w to, że dzię­ki nie­mu Trzy­nast­ka sta­nie się moim ulu­bio­nym Dok­to­rem. A on nie dość, że podziu­ra­wił mój nadzie­jo­lot nie­speł­nio­ny­mi ocze­ki­wa­nia­mi, to na doda­tek tra­fił go rakie­tą z głu­pi­mi pomysłami.

Wystar­czy jed­nak tra­ce­nia cza­su na Trzy­nast­kę i Chib­nal­la! Balast został zrzu­co­ny, pora lecieć dalej!

Destination Skaro

Wcze­śniej tro­szecz­kę wpro­wa­dzi­łam was w błąd, bo moja dal­sza podróż nadzie­jo­lo­tem nie roz­po­czę­ła się w dniu pre­mie­ry pierw­sze­go odcin­ka spe­cjal­ne­go, tyl­ko tydzień wcze­śniej. Wte­dy wła­śnie w ramach Chil­dren in Need (to bry­tyj­ska akcja cha­ry­ta­tyw­na podob­na do nasze­go WOŚP) wyemi­to­wa­no kil­ku­mi­nu­to­wy fil­mik Desti­na­tion Ska­ro. I te parę scen dało mi jed­ną z rze­czy, któ­rych od daw­na bra­ko­wa­ło mi w Dok­to­rze Who – HUMOR! Nie mam tu jed­nak na myśli typo­wej kome­dii lub inne­go slap­stic­ku. Naj­lep­sze żar­ty w Dok­to­rze Who wyni­ka­ją z samo­świa­do­mo­ści jego twór­ców, któ­rzy poka­zu­ją, iż zda­ją sobie spra­wę z tego, że serial ma w sobie coś kiczo­wa­te­go i absur­dal­ne­go. I wła­śnie taki rodzaj humo­ru tutaj dostałam.

W Desti­na­tion Ska­ro jest jesz­cze jed­na, cudow­na rzecz. Widzi­cie fil­mik powy­żej? Może­cie go obej­rzeć? Niby nic w tym nie­zwy­kłe­go, jed­nak do tej pory takie dodat­ko­we mate­ria­ły bar­dzo czę­sto albo nie poja­wia­ły się na ofi­cjal­nym kana­le Dok­to­ra Who na YouTu­be, albo były scho­wa­ne za geoblokadą.

Dla­te­go cie­szy mnie, że podej­ście twór­ców seria­lu do resz­ty świa­ta w koń­cu się zmie­ni­ło i otwo­rzy­li się oni na Who­vian spo­za Wiel­kiej Bry­ta­nii. Nawet jeśli ta zmia­na wyni­ka tyl­ko i wyłącz­nie z tego, iż teraz współ­pro­du­cen­tem Dok­to­ra Who jest Disney+, któ­ry wymu­sił taką otwartość.

The Star Beast – pierwsze wrażenie

Kolej­na niby bła­ha, ale jed­nak w przy­pad­ku Dok­to­ra Who nie­zwy­kła rzecz. W sobo­tę wie­czo­rem po pro­stu roz­sia­dłam się wygod­nie na kana­pie, włą­czy­łam Disney+ na tele­wi­zo­rze i mogłam bez pro­ble­mu obej­rzeć pierw­szy z trzech spe­cjal­nych odcin­ków. I to na doda­tek z pol­ski­mi napi­sa­mi! Uwierz­cie mi, po tych wszyst­kich latach kom­bi­no­wa­nia z oglą­da­niem tego seria­lu, to było cudow­ne, choć zara­zem nie­co sur­re­ali­stycz­ne doświadczenie.

Odci­nek roz­po­czął się kosz­mar­nym pro­lo­giem. Wyglą­da­ło to tak, jak­by dzień przed pre­mie­rą, ktoś w Disney'u zorien­to­wał się, że potrze­bu­ją stre­ścić, o co cho­dzi widzom, któ­rzy nigdy wcze­śniej nie oglą­da­li Dok­to­ra Who. Szyb­ko posta­wio­no więc Ten­nan­ta na gre­en scre­enie, żeby mógł powie­dzieć kil­ka słów, a potem w tle wsta­wio­no kosmicz­ny wyga­szacz ekra­nu. Dużo natu­ral­niej wypa­dła część z Don­ną i strasz­nie szko­da, że nie uda­ło się cze­goś podob­ne­go zro­bić z Dok­to­rem (któ­ry mógł prze­cież opo­wie­dzieć to wszyst­ko, co powie­dział, jakie­muś przy­pad­ko­wo spo­tka­ne­mu kosmicie).

Nigdy nie prze­pa­da­łam za intrem w sezo­nach Trzy­na­stej Dok­tor. Wiem, że nawią­zy­wa­ło ono do kla­sycz­nych serii, ale dla mnie wyglą­da­ło jak nie­cie­ka­we, kosmicz­ne glu­ty. Kie­dy więc poja­wi­ło się nowe intro – peł­ne kolo­rów, z dyna­micz­nym moty­wem muzycz­nym i po pro­stu – kipią­ce opty­mi­zmem, byłam pod wra­że­niem. Niby to drob­nost­ka, ale jed­nak faj­nie, że serial otwie­ra­ją napi­sy, któ­rych nie chce się przewijać!

Nowy, stary Doktor

Kie­dy poja­wi­ły się pierw­sze plot­ki o tym, że David Ten­nant może powró­cić do roli Dok­to­ra na sześć­dzie­się­cio­le­cie seria­lu, bałam się, że zro­bią z akto­rem to samo, co dzie­sięć lat wcze­śniej, czy­li nało­żą mu kilo maki­ja­żu na twarz i każą uda­wać, że dalej jest tym samym, Dzie­sią­tym Dok­to­rem, co w 2008 roku. W odcin­ku na pięć­dzie­się­cio­le­cie było bowiem tro­chę widać, że Dzie­sią­ty nie wyglą­da do koń­ca tak, jak powi­nien. Gdy­by więc ten sam Dok­tor miał poja­wić się tak­że teraz – myślę, że nikt już by się na to nie nabrał.

Na szczę­ście twór­cy seria­lu wpa­dli na inny pomysł – Ten­nant wcie­lił się w nowe­go, Czter­na­ste­go Dok­to­ra, któ­ry jest star­szy od Dzie­sią­te­go, przez co wyglą­da na oso­bę w takim samym wie­ku, jak gra­ją­cy go aktor. To z kolei spra­wia, że Dok­tor wyda­je się nie tyl­ko doj­rzal­szy, ale też bar­dziej zmę­czo­ny. Oczy­wi­ście nie wyni­ka to tyl­ko z tego, że Ten­nan­to­wi przy­by­ło zmarsz­czek, bo David swo­im spoj­rze­niem zawsze potra­fił oddać, że jego boha­ter prze­żył ponad tysiąc lat i nie zawsze były to przy­jem­ne doświad­cze­nia. Jestem jed­nak pew­na, że gdy­by twór­cy seria­lu uży­li TAR­DIS, porwa­li Ten­nan­ta z 2008 roku i zatrud­ni­li do roli Czter­na­ste­go Dok­to­ra, to odbiór tej posta­ci był­by zupeł­nie inny.

Podo­ba mi się tak­że to, że Czter­na­sty dostał nowy strój. Sty­li­stycz­nie nawią­zu­ją­cy do ubio­ru Dzie­sią­te­go, ale jed­nak zupeł­nie inny. Dalej lek­ki, ale jak­by bar­dziej poważ­ny. Zmia­na kolo­ru płasz­cza z jasne­go na ciem­ny tak­że wyszła na dobre, bo znów – w jakiś spo­sób pod­kre­śli­ła doj­rza­łość i zmę­cze­nie bohatera.

Żeby jed­nak nie było – Czter­na­sty Dok­tor nie jest cał­ko­wi­tym ponu­ra­kiem! Kie­dy w pierw­szej sce­nie wycho­dzi z TAR­DIS i zaczy­na z opty­mi­zmem prze­cho­dzić się po mie­ście – czu­je­my tę radość. Kie­dy się śmie­je – nie spo­sób nie zaśmiać się razem z nim. A kie­dy jest pod­eks­cy­to­wa­ny – nam też udzie­la się ten nastrój.

Nie­zbyt spodo­bał mi się pro­jekt nowe­go śru­bo­krę­ta sonicz­ne­go. Wyda­wał mi się zbyt podob­ny do śru­bo­krę­ta Jede­na­ste­go i za bar­dzo baje­ranc­ki. Nie­mniej, choć dalej uwa­żam, że nic nie prze­bi­je pro­sto­ty śru­bo­krę­ta z pierw­szych czte­rech serii, to jed­nak kie­dy zoba­czy­łam nowy śru­bo­kręt w akcji, w dło­niach Czter­na­ste­go Dok­to­ra, to jakoś się do tego gadże­tu prze­ko­na­łam. Pomysł na to, że moż­na nim ryso­wać ekra­ny i pola ochron­ne, tak­że wyda­je mi się cał­kiem fajny.

Donna i reszta bohaterów The Star Beast

Kim jed­nak był­by Dok­tor bez oso­by towa­rzy­szą­cej? Don­na wró­ci­ła i… jest po pro­stu Don­ną. Hała­śli­wą i nie­ustę­pli­wą, ale jed­no­cze­śnie, kie­dy trze­ba – peł­ną empatii.

W jej przy­pad­ku tro­chę mar­twi­łam się o to, jak zosta­nie roz­wią­za­ny pro­blem tego, że nie może sobie przy­po­mnieć swo­ich wcze­śniej­szych przy­gód z Dok­to­rem. Czy przez trzy odcin­ki Dok­tor będzie robił wszyst­ko, żeby Don­na nie zoba­czy­ła jego twa­rzy? Czy uda mu się wyma­zać pamięć Don­ny do tego stop­nia, że ta będzie mogła prze­żyć z nim nowe przy­go­dy, bez przy­po­mi­na­nia sobie tych poprzednich?

Na szczę­ście wszyst­kie te pro­ble­my zosta­ły bar­dzo spryt­nie roz­wią­za­ne. I co rów­nie waż­ne – nie prze­cią­gnię­to tema­tu nie­pa­mię­ci Don­ny na wszyst­kie odcin­ki spe­cjal­ne i zakoń­czo­no go w The Star Beast.

Poza Don­ną, w odcin­ku poja­wi­ła się tak­że jej mama, mąż oraz cór­ka – Rose. Podo­ba­ło mi się, jak te posta­ci zosta­ły napi­sa­ne, i że bez pro­ble­mu moż­na było je polubić.

Jedy­ne zastrze­że­nie, jakie mam w tym miej­scu doty­czy… trans­pł­cio­wo­ści Rose. A dokład­niej tego, że moim zda­niem ten temat został poru­szo­ny za bar­dzo mię­dzy wier­sza­mi. Zupeł­nie nie rozu­mia­łam, dla­cze­go w pew­nym momen­cie chłop­cy prze­zy­wa­ją Rose Jason, a w innej sce­nie bab­cia Rose mówi do Don­ny: jemu nie mówi­łam, że ślicz­nie wyglą­da. Pod­czas pierw­sze­go oglą­da­nia nie zwró­ci­łam też więk­szej uwa­gi na to, że Rose uży­ła sło­wa nie­bi­nar­ny. Dopie­ro póź­niej, kie­dy obej­rza­łam kil­ka mate­ria­łów dodat­ko­wych zwią­za­nych z tym odcin­kiem, dotar­ło do mnie, o co w tym wszyst­kim cho­dzi­ło. Sko­ro więc dla mnie ten wątek był nie­ja­sny, to podej­rze­wam, że inni widzo­wie też mogą go nie zrozumieć.

W The Star Beast pozna­li­śmy też Shir­ley z UNIT, czy­li kolej­ną boha­ter­kę, z któ­rą Rus­sell T. Davies zro­bił to, cze­go Chib­nal­lo­wi nie uda­ło się osią­gnąć z pra­wie żad­ną posta­cią za cza­sów Trzy­na­stej Dok­tor. Otóż Shir­ley jest oso­bą, któ­rą lubi­my i na któ­rej po pro­stu nam zale­ży. Niby tyl­ko tyle, ale jed­no­cze­śnie – aż tyle!

Czy mogę napi­sać coś złe­go o Meepie? Abso­lut­nie nie! Podo­ba mi się to, jak bar­dzo uro­czy był na począt­ku i jak kary­ka­tu­ral­nie zło­wro­gi stał się póź­niej. To ostat­nie owszem, było dość kiczo­wa­te, ale wła­śnie o to chodziło!

Emocjonująca bestia

Przejdź­my jed­nak do naj­waż­niej­szej kwe­stii, czy­li do tego, jak podo­bał mi się ten odcinek.

Kusi­ło mnie, żeby przed pre­mie­rą zma­ra­to­no­wać pierw­sze czte­ry serie seria­lu i na nowo poczuć emo­cje, któ­re spra­wi­ły, że poko­cha­łam Dok­to­ra Who. Koniec koń­ców stwier­dzi­łam jed­nak, że nie będę tego robić i zasią­dę do oglą­da­nia The Star Beast tak bar­dzo na chłod­no, jak to tyl­ko możliwe.

I wie­cie co? Oka­za­ło się, że odświe­ża­nie sobie przy­gód Dzie­wią­te­go i Dzie­sią­te­go Dok­to­ra nie było koniecz­ne, bo już po kil­ku minu­tach oglą­da­nia nowe­go odcin­ka poczu­łam dokład­nie tę samą radość jak te kil­ka lat temu, kie­dy po raz pierw­szy zoba­czy­łam Dok­to­ra Who (to na pew­no było tyl­ko kil­ka lat, prze­cież nie­moż­li­we, żebym od tam­te­go momen­tu minę­ła ponad dekada!).

Przez te wszyst­kie lata, kie­dy show­run­ne­rem seria­lu był Mof­fat i Chib­nall, zasta­na­wia­łam się, co takie­go musia­ło­by się zmie­nić w Dok­to­rze Who, żeby jego oglą­da­nie znów spra­wia­ło mi przy­jem­ność. Nigdy nie uda­ło mi się odpo­wie­dzieć na to pytanie.

Pod­czas oglą­da­nia The Star Beast stwier­dzi­łam, że dokład­nie TEGO mi w tym seria­lu bra­ko­wa­ło. Czym jest TO COŚ? Nie­ste­ty dalej nie wiem.

Na pew­no istot­ne jest to, że – jak wspo­mnia­łam wcze­śniej – zale­ża­ło mi na boha­te­rach. Jed­nak, co rów­nie waż­ne – od razu dostrze­głam jakie są rela­cje mię­dzy nimi. Mama Don­ny nie musia­ła dekla­ro­wać, że trosz­czy się o swo­ją cór­kę – po pro­stu było widać, że tak jest. Mąż Don­ny ani razu nie wyznał jej miło­ści, a ja wie­dzia­łam, że jest w niej po uszy zako­cha­ny. A Rose nie tyl­ko kocha swo­ich rodzi­ców, ale też jest im wdzięcz­na za to, jakie wspar­cie jej oka­zu­ją, choć znów – nigdy na głos tego nie mówi.

Kolej­ną istot­ną rze­czą było to, że odci­nek zręcz­nie balan­so­wał mię­dzy epic­ko­ścią a kiczem oraz mię­dzy dra­ma­tem i kome­dią. I ani przez moment nie czu­ło się, że któ­re­goś z tych ele­men­tów jest za dużo lub za mało.

Poza tym fabu­ła The Star Beast po pro­stu mnie wcią­gnę­ła. Nie było ani jed­nej sce­ny, któ­ra by mnie znu­dzi­ła. A oglą­da­nie było tak anga­żu­ją­ce, że nawet przez moment nie zasta­na­wia­łam się nad tym, czy coś tu jest nielogiczne.

Podo­ba­ło mi się, jak bar­dzo pro­sta i kame­ral­na była ta histo­ria. Owszem, trze­ba było powstrzy­mać zło­la, któ­ry chciał zabić wie­lu ludzi, ale w grę nie wcho­dzi­ło rato­wa­nie całej ludz­ko­ści lub wszech­świa­ta. Dosta­li­śmy kil­ku boha­te­rów, a miej­sce akcji ogra­ni­cza­ło się do paru loka­cji. Teo­re­tycz­nie brzmi to nisko­bu­dże­to­wo, jed­nak dla mnie liczy się jakość, a nie ilość. I po tych kil­ku sezo­nach z Trzy­nast­ką, gdzie staw­ka zawsze była naj­wyż­sza, co chwi­lę zmie­nia­ło się miej­sce akcji, a po dro­dze przed­sta­wia­no mi pier­dy­liard posta­ci dru­go­pla­no­wych, któ­re zupeł­nie mnie nie obcho­dzi­ły – takie „wyci­sze­nie” Dok­to­ra Who było kolej­ną rze­czą, któ­rej serial moim zda­niem potrzebował.

I na koniec – emo­cje! Pisa­łam już, że serial zaczął je u mnie wywo­ły­wać od pierw­szej sce­ny. Jed­nak to nic, w porów­na­niu z emo­cjo­nal­nym z rol­ler­co­aste­rem, jaki zaser­wo­wa­no mi w kul­mi­na­cyj­nej sce­nie. W napię­ciu sie­dzia­łam na skra­ju kana­py. Było mi smut­no, śmia­łam się, potem pra­wie się popła­ka­łam, by na koń­cu znów rado­śnie chi­cho­tać. Nie pamię­tam, kie­dy ostat­nim razem oglą­da­nie Dok­to­ra Who było dla mnie tak emo­cjo­nu­ją­ce! Choć chwi­la, nie, jed­nak pamię­tam! Ostat­ni raz taka sytu­acja mia­ła miej­sce w fina­le ostat­nie­go odcin­ka, w któ­rym poja­wił się Dzie­sią­ty Doktor.

Akceptowalny minimalizm

Jedy­ną rze­czą, któ­ra uda­ła się Chib­nal­lo­wi, było wnę­trze TAR­DIS. Podo­ba­ła mi się jego orga­nicz­ność, to, że było zara­zem ciem­ne i peł­ne kolo­rów. I to, że… tak, dobrze zga­dli­ście… ten wygląd tro­chę nawią­zy­wał do TAR­DIS Dzie­wią­te­go i Dzie­sią­te­go Doktora.

Kie­dy więc Czter­na­sty wszedł do nowe­go, ste­ryl­nie bia­łe­go TAR­DIS, moc­no się skrzy­wi­łam. Zupeł­nie mi się ono nie podobało.

Potem jed­nak nastą­pi­ło coś magicz­ne­go. Dok­tor zaczął rado­śnie bie­gać po wnę­trzu swo­je­go wehi­ku­łu i cał­ko­wi­cie zara­ził mnie swo­im entu­zja­zmem. Dostrze­głam pięk­no w pro­sto­cie tych jasnych kolo­rów. I choć dalej nie uwa­żam, że to naj­lep­sze wnę­trze TAR­DIS, to jed­nak cał­kiem je lubię.

Oglą­da­nie The Star Beast pochło­nę­ło mnie tak bar­dzo, że nawet nie zauwa­ży­łam, kie­dy część z dziur w moim nadzie­jo­lo­cie samo­czyn­nie się napra­wi­ła, a balon wypeł­nił entu­zja­zmem. Po raz pierw­szy, od bar­dzo daw­na, poczu­łam, że znów cie­szy mnie ta podróż. A potem cie­pły podmuch wia­tru szarp­nął nadzie­jo­lo­tem i uniósł go wyso­ko nad zie­mię. To Don­na wyla­ła kawę na kon­so­lę TAR­DIS, tym samym zosta­wia­jąć mnie z cudow­nym clif­fhan­ge­rem zapra­sza­ją­cym do przy­go­dy w kolej­nym odcinku!

Doktor i woke feminizm

Zanim pole­ci­my dalej, muszę poświę­cić chwi­lę na woke femi­nizm w Dok­to­rze Who.

Nie powiem wam, jakie jest moje zda­nie na temat same­go woke femi­ni­zmu, bo jest to pro­blem na tyle złoż­ny, że na jego opi­sa­nie potrze­bo­wa­ła­bym kolej­ne­go, bar­dzo dłu­gie­go Dyr­dy­ma­ła. W dużym skró­cie napi­szę więc jedy­nie, że jestem za, a nawet przeciw.

Wróć­my jed­nak do Dok­to­ra Who i tego, że Trzy­na­st­ce zarzu­ca­no bycie za bar­dzo woke, a teraz nie­któ­rzy recen­zen­ci mają ten sam pro­blem z The Star Beast.

Czy Trzy­nast­ka powta­rza­ła przy każ­dej, moż­li­wej oka­zji, że jest lep­sza od innych, bo jest kobie­tą? Tak!

Nie wyni­ka­ło to jed­nak z jej femi­ni­zmu, tyl­ko z tego, że Dok­tor jest posta­cią dość nar­cy­stycz­ną, któ­ra lubi tro­szecz­kę się wywyż­szać. I gdy­by Trzy­nast­ka nie była kobie­tą, tyl­ko na przy­kład cho­mi­kiem, to jestem pew­na, że stwier­dza­ła­by co chwi­lę, że jest lep­sza od innych, bo jest gryzoniem.

W The Star Beast Don­na powie­dzia­ła w pew­nym momen­cie do Dok­to­ra: Nic nie wiesz. Szko­da, że prze­sta­łeś być kobie­tą. Bo ona by zro­zu­mia­ła, co dla nie­któ­rych było prze­ja­wem tok­sycz­ne­go woke feminizmu.

Rzecz w tym, że te sło­wa wypo­wie­dzia­ła Don­na, któ­ra co chwi­lę lubi żar­to­wać z Dok­to­ra na zasa­dzie „niby jesteś taki mądry, ale jed­nak strasz­ny z cie­bie głąb”. Zacho­wa­nie Don­ny we wspo­mnia­nej sce­nie w The Star Beast było więc cał­ko­wi­cie zgod­ne z cha­rak­te­rem tej postaci.

Owszem, tym razem Don­na nie nazwa­ła Dok­to­ra osłem (lub innym idio­tą), tyl­ko męż­czy­zną. Jed­nak gdy­bym mia­ła szu­kać w tym dru­gie­go dna, inne­go niż „Don­na kpi z Dok­to­ra, bo jest Don­ną”, to moim zda­niem jej sło­wa wyni­ka­ły z tego, że obok sta­ła jej trans­pł­cio­wa cór­ka, któ­ra też wie­dzia­ła to, cze­go Dok­tor nie wie­dział. I jak dla mnie, Don­na chcia­ła w ten spo­sób utwier­dzić swo­je dziec­ko w prze­ko­na­niu, że jej decy­zja o zmia­nie płci była wła­ści­wa, bo tak napraw­dę, w głę­bi duszy, Rose też jest kobietą.

Jeśli więc usły­szy­cie, że w Dok­to­rze Who poja­wia się woke femi­nizm, w złym tego sło­wa zna­cze­niu, to pamię­taj­cie, że takie rze­czy zazwy­czaj mówią ludzie, któ­rzy nigdy nie oglą­da­li tego seria­lu i wyrwa­li sło­wa z kontekstu.

Into the Wild Blue Yonder

Cza­sem tęsk­nię za spo­so­bem, w jaki obco­wa­łam z seria­la­mi, kie­dy byłam na stu­diach. Bo wte­dy nie cho­dzi­ło tyl­ko o to, by obej­rzeć następ­ny odci­nek. Rów­nie istot­ne było to, jak mijał czas przed jego emi­sją. Na dzie­le­niu się wra­że­nia­mi, na ana­li­zo­wa­niu każ­dej sce­ny, na snu­ciu teo­rii, co wyda­rzy się dalej.

Dziś już nicze­go w ten spo­sób nie oglą­dam. Nie tyl­ko z powo­du tego, że seria­li jest za dużo, a ja mam za mało wol­ne­go cza­su, ale głów­nie przez to, że nigdy nie czu­ję potrze­by aż tak moc­ne­go anga­żo­wa­nia się w jakąś produkcję.

A przy­naj­mniej nie czu­łam do tej pory, bo po The Star Beast nie potra­fi­łam spo­koj­nie cze­kać na następ­ny odci­nek. Chcia­łam wię­cej i chcia­łam tego już teraz. Na szczę­ście BBC wie, co Who­via­nie lubią naj­bar­dziej i przez cały tydzień pod­sy­ła­ło mi mate­ria­ły zza kulis, wywia­dy i inne wspa­nia­ło­ści. Obcho­dy sześć­dzie­się­cio­le­cia Docto­ra Who sta­ły się dzię­ki temu trzy­ty­go­dnio­wą, fanow­ską fiestą.

Kie­dy zasia­da­łam do oglą­da­nia The Star Beast, byłam peł­na obaw. Kie­dy uru­cho­mi­łam odtwa­rza­nie dru­gie­go odcin­ka – Wild Blue Yon­der towa­rzy­szy­ło mi głów­nie sil­ne poczu­cie ekscytacji.

Co praw­da oglą­da­nie cze­goś w takim sta­nie nie­sie ze sobą nie­bez­pie­czeń­stwo, że to, co zoba­czy­my, nie speł­ni naszych moc­no wygó­ro­wa­nych ocze­ki­wań. Ale na szczę­ście Wild Blue Yon­der mnie nie rozczarował.

Podwójna przyjemność

Zaczę­ło się nie­win­nie, od cudow­nie prze­uro­czej sce­ny z Isa­ac­kiem New­to­nem. A potem New­ton został pod swo­ją jabło­nią, a my tra­fi­li­śmy na tajem­ni­czy sta­tek kosmicz­ny, na któ­rym poza Don­ną i Dok­to­rem nie było abso­lut­nie niko­go. Każ­da minu­ta spę­dzo­na w tym towa­rzy­stwie, obser­wo­wa­nie ich roz­mów, prze­ko­ma­rza­nia się i kłót­ni – och, to wię­cej, niż mogła­bym sobie wyma­rzyć i nie potrze­bo­wa­łam do szczę­ścia nicze­go ponad­to! Tak mi się przy­naj­mniej wyda­wa­ło, bo na pokła­dzie stat­ku poja­wi­ły się sobo­wtó­ry naszych boha­te­rów. I oka­za­ło się, że od duetu Cathe­ri­ne Tate - David Ten­nant lep­szy może być tyl­ko kwar­tet skła­da­ją­cy się z dwóch Cathe­ri­ne i dwóch Davidów.

Z mate­ria­łów zza kulis wiem, że twór­cy odcin­ka chcie­li, żeby sobo­wtó­ry Dok­to­ra i Don­ny były tak jak­by demo­na­mi zro­dzo­ny­mi z nega­tyw­nych emo­cji, któ­re kłę­bi­ły się w naszych boha­te­rach. Jed­nak dla mnie były one tak­że meta­fo­rą sztucz­nej inte­li­gen­cji. Zwłasz­cza w sce­nach, w któ­rych zasta­na­wia­ły się, jak dłu­gie powin­ny mieć ręce i jaka jest wła­ści­wa licz­ba kolan. Jest to oczy­wi­ście moja nad­in­ter­pre­ta­cja, ponie­waż odci­nek był krę­co­ny kil­ka mie­się­cy przed pre­mie­rą Chat GPT i nie wyda­je mi się, by Rus­sell T. Davies, któ­ry napi­sał sce­na­riusz do tego epi­zo­du, choć przez chwi­lę myślał o AI. To jed­nak dodat­ko­wo poka­zu­je, jak świet­na jest histo­ria w tym odcin­ku – wykra­cza­ją­ca poza jed­ną, pro­stą interpretację.

Wiem, że nie­któ­rych Who­vian zde­ner­wo­wa­ło to, że w odcin­ku został wspo­mnia­ny Flux i Time­less Child. Więk­szość fanów Dok­to­ra Who liczy­ła bowiem na to, że Davies będzie pisał nowe przy­go­dy Dok­to­ra tak, jak­by tam­tych wyda­rzeń nigdy nie było.

Mi jed­nak to nawią­za­nie zupeł­nie nie prze­szka­dza­ło i nawet ucie­szy­łam się, że wątek został poru­szo­ny. Bo Trzy­nast­ki te spra­wy pra­wie w ogó­le nie poru­szy­ły, przez co dla mnie też były one zupeł­nie nie­istot­ne (to zna­czy, jeśli nie liczyć gigan­tycz­nej zło­ści, jaką wywo­ła­ła u mnie heca z Time­less Child). Tym­cza­sem Ten­nant, w jed­nej, krót­kiej sce­nie wyra­ził wię­cej, niż Jodie Whit­ta­ker przez trzy sezo­ny bycia Dok­to­rem. A obser­wo­wa­nie gnie­wu, fru­stra­cji, smut­ku i prze­ra­że­nia, jaki w Czter­na­stym wywo­ła­ło wspo­mnie­nie tam­tych wyda­rzeń spra­wi­ło, że ja też (w koń­cu!) dostrze­głam, że to nie były kolej­ne, bła­he przy­go­dy Trzy­nast­ki, tyl­ko coś, co napraw­dę moc­no zdru­zgo­ta­ło Doktora.

Heksagonalna perfekcja

Wybacz­cie, ale muszę poświę­cić część tego Dyr­dy­ma­ła stat­ko­wi kosmicz­ne­mu z tego odcin­ka, bo rety, jaki on był pięk­ny! Czy ist­nie­je jakiś ple­bi­scyt na naj­ład­niej­sze stat­ki kosmicz­ne w popkul­tu­rze? Jeśli tak, to sta­tek z Wild Blue Yon­der dosta­je mój głos!

Bar­dzo podo­bał mi się pomysł na to, że kory­tarz stat­ku mógł się prze­bu­do­wy­wać, żeby zmie­niać swo­ją funk­cjo­nal­ność. Nie­ste­ty całość tego kory­ta­rza (poza pod­ło­gą) zosta­ła wyge­ne­ro­wa­na kom­pu­te­ro­wo, więc oba­wiam się, że będzie to ten ele­ment odcin­ka, któ­ry zesta­rze­je się naj­szyb­ciej (zwłasz­cza że już teraz momen­ta­mi kłuł on tro­chę w oczy). Na szczę­ście tego same­go nie moż­na powie­dzieć o most­ku kapi­ta­na, któ­ry był praw­dzi­wą sce­no­gra­fią. Łącz­nie rur­ka­mi, w któ­rych napraw­dę pły­nę­ła woda. Swo­ją dro­gą, co za fan­ta­stycz­ny pomysł – wymy­ślić, że stat­kiem nie ste­ru­je elek­tro­ni­ka, tyl­ko ciecz.

Dia­beł tkwi w szcze­gó­łach, a ja lubię szcze­gó­ły. Wła­śnie dla­te­go kolej­nym ele­men­tem, któ­ry mnie zachwy­cił, były kopy­to-gli­fy czy­li pismo na stat­ku. Twór­cy sce­no­gra­fii słusz­nie zało­ży­li, że jeśli sta­tek nale­ży do rasy kosmi­tów, któ­ra przy­po­mi­na konie, to ich pismo musi wyglą­dać, jak coś, co da się napi­sać kopytem.

Fan­ta­stycz­nie wypa­dła sce­na z kosmicz­nym dro­nem. To było chy­ba naj­bar­dziej „kino­we” uję­cie w Dok­to­rze Who, jakie kie­dy­kol­wiek widzia­łam. Niby nic, ale wgnia­ta­ło w fotel. Rów­nie pięk­nie pre­zen­to­wa­ły się uję­cia z kapi­ta­nem stat­ku kosmicz­ne­go (konio­smicz­ne­go?). Teo­re­tycz­nie powin­ny nie­po­ko­ić, ale było w nich też coś maje­sta­tycz­ne­go i hipnotyzującego.

Wisien­ką na tym pięk­nie zapro­jek­to­wa­nym, kosmicz­nym tor­cie, był oczy­wi­ście Jim­bo. Gdy­bym mia­ła wska­zać jed­ną postać z Dok­to­ra Who któ­rej figur­kę chcia­ła­bym posta­wić w poko­ju, na pół­ce, to myślę, że był­by to wła­śnie ten zabój­czo uro­czy robot.

Żegnaj, stary przyjacielu!

Nie mogę nie wspo­mnieć o ostat­niej sce­nie Wild Blue Yon­der, któ­ra była zara­zem naj­cu­dow­niej­szym i naj­smut­niej­szym momen­tem wszyst­kich odcin­ków spe­cjal­nych na sześć­dzie­się­cio­le­cie seria­lu. Oto bowiem po raz kolej­ny zoba­czy­li­śmy Ber­nar­da Crib­bin­sa w roli Wil­fre­da Mot­ta. I dosta­li­śmy z nim nie­ste­ty tyl­ko tą, jed­ną sce­nę, bo aktor umarł nie­dłu­go potem. Co wie­lu Who­via­nom, w tym tak­że mnie, napraw­dę zła­ma­ło ser­ce, bo Wil­fred był moim ulu­bio­nym towa­rzy­szem Dok­to­ra. Cie­szę się jed­nak, że mogłam go jesz­cze ten jeden, ostat­ni raz zobaczyć.

Zmierzając w nieuniknione

Wild Blue Yon­der spra­wił, że mój nadzie­jo­lot wzniół się tak wyso­ko, że nie­mal wypadł z pola mawi­ta­cyj­ne­go Zie­mi i odle­ciał w kosmos.

Kie­dy ode­tchnę­łam i wyrów­na­łam lot, dostrze­głam na hory­zon­cie nie­po­ko­ją­cą, gęstą mgłę. Nie widzia­łam jej nigdy wcze­śniej w kra­inie Who­ni­ver­sum, jed­nak spo­tka­łam się z tym zja­wi­skiem już wcześniej.

Parę lat temu podró­żo­wa­łam przez kolo­ro­wy świat nowych Kaczych Opo­wie­ści. Na kil­ka odcin­ków przed koń­cem seria­lu, dopa­dło mnie przy­tła­cza­ją­ce poczu­cie smut­ku, że oto, już nie­dłu­go, przyj­dzie mi się poże­gnać tą pro­duk­cją, a prze­cież jej oglą­da­nie spra­wia­ło mi tyle rado­ści. To uczu­cie było tak sil­ne, że… prze­rwa­łam swo­ją podróż. Stwier­dzi­łam, że jeśli nie obej­rzę tych kil­ku, ostat­nich odcin­ków, to w pew­nym sen­sie dla mnie serial się nie skoń­czy, nie będę musia­ła roz­stać się z jego boha­te­ra­mi i cały czas będzie na mnie cze­ka­ło kil­ka nie­od­kry­tych przygód.

To było bar­dzo dziw­ne roz­wią­za­nie. Nie dawa­ło rado­ści, nie przy­nio­sło ulgi, ale nie pogłę­bi­ło też smut­ku. Kacze opo­wie­ści, niczym Kot Schrödin­ge­ra przez parę lat były dla mnie jed­no­cze­śnie żywe i mar­twe. Dopie­ro w te waka­cje poczu­łam się wystar­cza­ją­co sil­na, by obej­rzeć tę ani­ma­cję do końca.

Dokład­nie to samo uczu­cie dopa­dło mnie teraz, przed The Gig­gle.

To miał być ostat­ni odci­nek, w któ­rym wystą­pi David Ten­nant. I to naj­praw­do­po­dob­niej ostat­ni na amen, bo Ten­nant w kil­ku wywia­dach wspo­mniał, że raczej już nigdy wię­cej nie zagra Doktora.

Kie­dy zaczę­łam oglą­dać The Star Beast chcia­łam, żeby serial znów dostar­czył mi tych samych, pozy­tyw­nych emo­cji, co kie­dyś. Niby zda­wa­łam sobie spra­wę z tego, że ponow­ne spo­tka­nie z Dok­to­rem Ten­nan­ta będzie krót­kie i zakoń­czy się jego wymia­ną na Dok­to­ra Ncu­ti Gatwy, ale sta­ra­łam się nie myśleć o tym szcze­gól­nie moc­no. Dopie­ro teraz dotar­ło do mnie, że nie­od­łącz­ną czę­ścią Dok­to­ra Who jest nie tyl­ko radość, ale tak­że smu­tek, i wła­śnie ten dru­gi rodzaj emo­cji będę musia­ła nie­dłu­go, na nowo przeżyć.

Nie byłam na to goto­wa. Te dwie, rado­sne przy­go­dy z Dok­to­rem i Don­ną, to było sta­now­czo za mało. Nie chcia­łam, żeby to wszyst­ko już się skończyło.

Gdy­bym więc nie obej­rza­ła ostat­nie­go odcin­ka i nie zoba­czy­ła, jak Dok­tor rege­ne­ru­je, to Czter­na­sty, w pew­nym sen­sie, dalej był­by dla mnie żywy.

Poku­sa była napraw­dę sil­na. Mgła wokół nadzie­jo­lo­tu gęst­nia­ła coraz bardziej.

I wte­dy mnie olśni­ło. Zro­zu­mia­łam, że tym, co spra­wia­ło, że przez tyle lat prze­mie­rza­łam kra­inę Who­ni­ver­sum, nie­ustan­nie pom­pu­jąc mój balon nadzie­ją, wca­le nie był mój upór. Tym, co cią­gle pcha­ło mnie do przo­du i nie pozwa­la­ło prze­rwać podró­ży, była CIEKAWOŚĆ!

Jak skoń­czy się ta histo­ria? Kim będzie następ­ny Dok­tor? Czy polu­bię nową towa­rzysz­kę? I jakie przy­go­dy nich czekają?

Prze­cież nie mogłam pozo­sta­wić tych pytań bez odpo­wie­dzi! A z Czter­na­stym Dok­to­rem, podob­nie jak kie­dyś z Kaczy­mi Opo­wie­ścia­mi prę­dzej czy póź­niej i tak będę musia­ła się roz­stać. Nie było sen­su odkła­dać dal­szej podró­ży na póź­niej, sko­ro nowa przy­go­da cze­ka­ła na mnie tuż za rogiem!

Niespełnione oczekiwania

The Gig­gle miał być wiel­kim fina­łem obcho­dów sześć­dzie­się­cio­le­cia seria­lu. Prze­ciw­ni­kiem Dok­to­ra został Zabaw­karz, któ­ry był przed­sta­wia­ny, jako nie­zwy­kle potęż­na i trud­na do poko­na­nia postać. Mało tego – w anta­go­ni­stę wcie­lił się Neil Patrick Har­ris, czy­li uta­len­to­wa­ny aktor, któ­re­go przy oka­zji bar­dzo lubię. A sko­ro w wyni­ku star­cia z Zabaw­ka­rzem Dok­tor miał rege­ne­ro­wać, to wie­le wska­zy­wa­ło na to, że to będzie nie­zwy­kle zacię­ta potyczka.

Tym­cza­sem otrzy­ma­li­śmy odci­nek, któ­ry moim zda­niem był naj­słab­szą czę­ścią sześć­dzie­się­cio­le­cia serialu.

Zupeł­nie nie czu­łam zagro­że­nia. Niby ludz­kość osza­la­ła, a świat pło­nął, ale boha­te­ro­wie bez­piecz­nie sie­dzie­li w kwa­te­rze UNIT i nie wyglą­da­li na moc­no przy­tło­czo­nych całą sytuacją.

Zabaw­karz potra­fił dosłow­nie zmie­niać ludzi w mario­net­ki i robić inne cza­ry, ale postać ta ani przez moment nie wywo­ły­wa­ła u mnie gro­zy lub poczu­cia dyskomfortu.

Odnio­słam wra­że­nie, że twór­cy seria­lu sku­pi­li się na poka­zy­wa­niu umie­jęt­no­ści Neil Patric­ka Har­ri­sa, zamiast same­go Zabaw­ka­rza. Har­ris potra­fi tań­czyć, więc dostał sce­nę, w któ­rej to robił. Potra­fi żon­glo­wać – więc żon­glo­wał. Ma doświad­cze­nie w lal­kar­stwie – no to w pew­nym momen­cie poru­szał kukieł­ka­mi. Z tych wszyst­kich scen tyl­ko ta z tań­cem poka­za­ła, że Zabaw­karz jest potęż­nym, nie­okieł­zna­nym i sza­lo­nym żywio­łem. Jed­nak to było moim zda­niem sta­now­czo za mało.

Roz­cza­ro­wu­ją­ce było też te kil­ka chwil, w któ­rych Zabaw­karz roz­ma­wiał z Dok­to­rem. Niby po Czter­na­stym było widać, że boi się prze­ciw­ni­ka i jego mocy, ale ja zupeł­nie nie czu­łam napięcia.

Dodat­ko­wo w ogó­le nie odno­si­ło się wra­że­nia, że to finał obcho­dów sześć­dzie­się­cio­le­cia Dok­to­ra Who. Wie­lu recen­zen­tów kry­ty­ku­je za to wszyst­kie trzy przy­go­dy Czter­na­ste­go Dok­to­ra – że były one jak zwy­kłe odcin­ki seria­lu, a nie coś, co cele­bru­je jubi­le­usz. Wcze­śniej mi to jed­nak nie prze­szka­dza­ło, bo przy The Star Beast oraz Wild Blue Yon­der świet­nie się bawi­łam. Jed­nak w The Gig­gle rze­czy­wi­ście bra­ko­wa­ło mi poczu­cia nie­zwy­kło­ści i epic­ko­ści. Dla porów­na­nia, choć odci­nek na pięć­dzie­się­cio­le­cie seria­lu też miał wie­le wad, to jed­nak robił wra­że­nie, a jego kul­mi­na­cyj­na sce­na do tej pory wywo­łu­je u mnie ciar­ki ekscytacji.

I don't want (you) to go

UWA­GA! Od tego momen­tu będą spoilery!!!

W koń­cu nastą­pił moment, któ­re­go tak bar­dzo się oba­wia­łam. Czter­na­sty został śmier­tel­nie ran­ny. Spo­sób, w jaki do tego doszło, wzbu­dził we mnie mie­sza­ne uczu­cia. Z jed­nej stro­ny był nie­spo­dzie­wa­ny, ale z dru­giej – zbyt prosty.

Dok­tor upadł. Don­na zła­pa­ła go za jed­ną rękę, Mel, czy­li towa­rzysz­ka z Clas­sic Who, któ­ra poja­wi­ła się w tym odcin­ku, za dru­gą. Nie chcia­ły, żeby Czter­na­sty był sam w tym trud­nym momencie.

Było w tym jed­nak coś sztucz­ne­go. Coś kiczo­wa­to-melo­dra­ma­tycz­ne­go. Dra­ma­tyzm sytu­acji tro­chę psu­ło to, że Don­na i Mel wspie­ra­ły Dok­to­ra na zasa­dzie „to tyl­ko rege­ne­ra­cja, wszyst­ko będzie dobrze”, zamiast prze­jąć się, że ta inkar­na­cja Dok­to­ra zaraz prze­sta­nie ist­nieć. Zwłasz­cza w przy­pad­ku Don­ny bra­ko­wa­ło mi tego, że nie powie­dzia­ła cze­goś w sty­lu „nie możesz odejść teraz, kie­dy cię odzy­ska­łam”. Poza tym głu­pi komen­tarz Zabaw­ka­rza dodat­ko­wo popsuł klimat.

Czter­na­sty zaczął rege­ne­ro­wać, a ja, podob­nie, jak on, mia­łam łzy w oczach. Moje wzru­sze­nie nie było jed­nak wywo­ła­ne przez samą sce­nę, tyl­ko przez to, że na nowo odży­ły emo­cje, któ­re prze­ży­wa­łam, kie­dy żegna­łam się z Dzie­sią­tym. Poza tym, tak, jak pisa­łam wcze­śniej – świet­nie się z Czter­na­stym bawi­łam i było mi smut­no, że przyj­dzie mi się roz­stać zarów­no z nim, jak i z Ten­nan­tem w tej roli.

A potem rege­ne­ra­cja nie nastą­pi­ła. To było dziw­ne, nie­spo­dzie­wa­ne, intry­gu­ją­ce i przy oka­zji tro­chę zabaw­ne. Jed­no­cze­śnie bar­dzo w sty­lu Rus­sel­la T. Davie­sa, któ­ry prze­cież podob­nie dro­czył się z widza­mi pod koniec czwar­tej serii.

Kie­dy Dok­tor popro­sił Don­nę i Mel, żeby pocią­gnę­ły go za ręce, myśla­łam, że Czter­na­sty zosta­nie roze­rwa­ny na pół i z jego wnę­trza wysko­czy nowy Dok­tor. Tak się na szczę­ście nie sta­ło (i dobrze, bo to było­by maka­brycz­ne!). Zamiast tego Dok­tor bi-generował.

Mia­łam mie­sza­ne uczu­cia co do tego pomy­słu. Nie cho­dzi­ło bynaj­mniej o to, że takie roz­wią­za­nie jest sprzecz­ne z kano­nem. Mam w nosie kanon, dopó­ki histo­ria jest emo­cjo­nu­ją­ca i przemyślana.

Istot­niej­sze jest to, że każ­da rege­ne­ra­cja, choć smut­na, daje jed­no­cze­śnie wykra­cza­ją­ce poza serial poczu­cie nadziei. Przy­po­mi­na nam, że w życiu przy­kre wyda­rze­nia też mogą prze­pla­tać się z tymi rado­sny­mi. Zawsze dawa­ło mi to pew­ne­go rodza­ju poczu­cie cathar­sis, któ­re­go teraz, przy bi-gene­ra­cji, z wia­do­mych powo­dów nie poczułam.

Ncu­ti Gatwa w roli Dok­to­ra pre­zen­tu­je się świet­nie. Napi­sa­ła­bym, że polu­bi­łam go od pierw­szej chwi­li, mam jed­nak w pamię­ci, że podob­ne wra­że­nie, zaraz po rege­ne­ra­cji, zro­bił na mnie Matt Smith. A ponie­waż w przy­pad­ku Jede­na­ste­go nasza przy­jaźń się nie roz­wi­nę­ła, to teraz wolę zacho­wać opty­mi­stycz­ny sceptycyzm.

Po bi-gene­ra­cji nastą­pił osta­tecz­ny poje­dy­nek z Zabaw­ka­rzem. I nie­ste­ty był on bar­dzo nie­sa­tys­fak­cjo­nu­ją­cy. W sce­na­riu­szu zaba­wa w łapa­nie pił­ki może wyglą­da­ła cie­ka­wie, jed­nak na pla­nie oka­za­ło się, że żaden z akto­rów nie radzi sobie z tym dobrze, dla­te­go twór­cy seria­lu musie­li sko­rzy­stać w tym miej­scu z magii mon­ta­żu. Nie­ste­ty zro­bi­li to w naj­bar­dziej iry­tu­ją­cy spo­sób, czy­li dali nam sce­nę krót­kich, cha­otycz­nych ujęć, na któ­rych Ten­nant, Gatwa i Har­ris uda­wa­li, że łapią piłkę.

Nie tyl­ko sła­bo to wyglą­da­ło, ale też ani nie było czuć, że gra toczy się o naj­wyż­szą staw­kę, ani tym bar­dziej – że oto nowo rege­ne­ro­wa­ny Dok­tor sko­pu­je tyłek swo­je­mu przeciwnikowi.

Zabaw­karz został poko­na­ny, ale to nie był jesz­cze koniec odcinka.

Poja­wił się nowy pro­blem, któ­ry, jak się wyda­wa­ło – moż­na było roz­wią­zać tyl­ko w jeden spo­sób. Dok­to­rów było dwóch, ale TAR­DIS – tyl­ko jedna.

Dosta­li­śmy napraw­dę wzru­sza­ją­cą sce­nę, w któ­rej Czter­na­sty zro­zu­miał, że co praw­da uda­ło mu się (dosłow­nie) zacho­wać twarz, ale będzie musiał oddać TAR­DIS nowe­mu Doktorowi.

To roz­wią­za­nie wyda­wa­ło mi się wła­ści­we, bo zaczę­ło wywo­ły­wać emo­cje podob­ne do tych, któ­re poja­wia­ją się przy rege­ne­ra­cji. Niby Dok­tor wygrał, ale nie do koń­ca i jed­nak musiał zre­zy­gno­wać z cze­goś, co było dla nie­go bar­dzo ważne.

Nie­spo­dzie­wa­nie dosta­li­śmy dru­gą „bi-gene­ra­cję” – nowe­mu Dok­to­ro­wi uda­ło się podwo­ić TAR­DIS. Teo­re­tycz­nie powin­nam się z tego ucie­szyć, ale zamiast tego stwier­dzi­łam, że to cią­głe uni­ka­nie smut­nych scen jest nie­wła­ści­we i odro­bi­nę męczące.

Sielskie popołudnie

Nie czu­łam się roz­cza­ro­wa­na The Gig­gle, ale nie byłam nim też szcze­gól­nie moc­no zachwy­co­na. Zno­wu nie dosta­łam tego, co chcia­łam, choć ponow­nie nie wie­dzia­łam, czym TO COŚ mogło­by być.

A potem nastą­pi­ło siel­skie popo­łu­dnie w ogro­dzie, na tyłach domu Donny.

Wszyst­ko mia­ło ten sam, spo­koj­ny, nie­co melan­cho­lij­ny i odro­bi­nę pozy­tyw­ny vibe, któ­ry poja­wia się w moich ulu­bio­nych sce­nach w Bro­ad­church.

Czter­na­sty Dok­tor w koń­cu ode­brał praw­dzi­wą nagro­dę za te wszyst­kie rze­czy, któ­rych doko­nał. Nie musiał już przej­mo­wać się losa­mi wszech­świa­ta, mógł zapar­ko­wać TAR­DIS i cie­szyć towa­rzy­stwem ludzi, któ­rych kochał.

I wie­cie, co? Kie­dy zoba­czy­łam radość i jed­no­cze­sną ulgę w jego oczach, kie­dy usły­sza­łam, jak mówi, że naresz­cie czu­je się szczę­śli­wy, to stwier­dzi­łam, że bi-gene­ra­cja i powie­le­nie TAR­DIS nie były jed­nak takim głu­pi­mi pomy­sła­mi. Bo tego wła­śnie potrze­bo­wa­łam – poczu­cia, że cza­sem wszyst­ko może po pro­stu dobrze się uło­żyć. Rado­ści ze zbli­ża­ją­cych się przy­gód nowe­go Dok­to­ra, bez jed­no­cze­sne­go smut­ku z powo­du nie­od­wra­cal­nej stra­ty jego poprzed­nie­go wcielenia.

Praw­do­po­dob­nie nigdy nie dosta­nę innych, nowych przy­gód Czter­na­ste­go. Jed­nak to nic, to dobrze. Wystar­czy mi świa­do­mość, że on już na zawsze, gdzieś tam będzie.

Ahoj, przygodo!

Mój nadzie­jo­lot w peł­ni się napra­wił. Cza­sza balo­nu jest po brze­gi wypeł­nio­na eks­cy­ta­cją, cie­ka­wo­ścią i opty­mi­zmem. Lecę na wyso­kim puła­pie, z któ­re­go jest naj­lep­szy widok na wszyst­ko. Z zacie­ka­wie­niem roz­glą­dam się dooko­ła. Nie jestem sama, wokół mnie w powie­trze wzbi­ja się wie­le innych osób, któ­re podob­nie, jak ja, roz­sta­ły się z Dok­to­rem Who za spra­wą Trzy­nast­ki, a teraz wró­ci­ły do oglą­da­nia. I choć nikt nie jest bez­kry­tycz­ny, to zabaw­ne jest to, jak bar­dzo róż­ne oce­ny zbie­ra serial. Coś, co podo­ba­ło się jed­nej oso­bie, dru­giej zupeł­nie nie przy­pa­dło do gustu i odwrot­nie. Część grzmi co praw­da, że Dok­tor Who upadł jesz­cze niżej, niż wcze­śniej, jed­nak więk­szość wyda­je się być zachwy­co­na. I razem ze mną, z nie­cier­pli­wo­ścią wypa­tru­je zbli­ża­ją­ce­go się wscho­du słoń­ca, któ­ry roz­pocz­nie nową erę w histo­rii tego naj­dłu­żej emi­to­wa­ne­go seria­lu na świecie.

Czy moż­na wejść dwa razy do tego same­go stru­mie­nia czasoprzestrzennego?

I tak, i nie. Świat się zmie­nia. Spo­sób opo­wia­da­nia histo­rii i ich przed­sta­wia­nia na ekra­nie jest inny niż kie­dyś. Akto­rzy się sta­rze­ją. My z resz­tą też.

Rus­sell T. Davies dosko­na­le o tym wie­dział i dla­te­go nie pró­bo­wał dać nam tego same­go Dok­to­ra Who, co w 2005 roku, kie­dy po dłu­giej prze­rwie przy­wró­cił serial do życia.

Jed­no­cze­śnie ten show­run­ner zda­je się świet­nie rozu­mieć zarów­no Dok­to­ra Who, jak i jego fanów. Wie­dział, czym jest TO COŚ, cze­go serial potrze­bo­wał wte­dy, nie­mal dwa­dzie­ścia lat temu i dokład­nie to samo dał nam teraz. Dzię­ki temu znów uda­ło mi się poczuć emo­cje, któ­re wywo­ła­ły u mnie pierw­sze czte­ry serie Dok­to­ra Who.

Jeśli więc mia­ła­bym porów­nać stru­mień cza­so­prze­strzen­ny do zwy­kłe­go… poto­ku, to powie­dzia­ła­bym, że choć brzeg stru­mie­nia się zmie­nił: miej­sce, w któ­rym palio się ogni­sko – zaro­sło tra­wą, nie­któ­re drze­wa rosną­ce wokół są wyż­sze, a inne uschły lub zosta­ły zła­ma­ne, to jed­nak woda w samym poto­ku jest tak samo orzeź­wia­ją­ca, jak kie­dyś i rów­nie hmm… mokra?

A jak to jest w waszym przy­pad­ku, nie­stru­dze­ni czy­tel­ni­cy, któ­rzy dotrwa­li­ście do koń­ca tego, jak zawsze dłu­gie­go, Dyrdymała?

Czy ist­nie­je świat jakie­goś seria­lu lub serii ksią­żek, któ­rą prze­mie­rza­li­ście swo­im nadzie­jo­lo­tem rów­nie upar­cie, jak ja kra­inę Dok­to­ra Who?

A jeśli podob­nie, jak ja, też podró­żu­je­cie przez świat Who­ni­ver­sum, to jak w waszym przy­pad­ku wyglą­da ta wypra­wa? Czy też miej­sca­mi bywa wybo­ista i pozba­wio­na nadziei, czy może idzie bar­dziej gładko?

No i przede wszyst­kim: czy widzie­li­ście już odcin­ki na sześć­dzie­się­cio­le­cie seria­lu, a jeśli tak, to jak się wam one podobały?

Ode­zwij­cie się koniecz­nie w komen­ta­rzach, bo jak zawsze jestem bar­dzo cie­ka­wa waszych opi­nii! ︎:)

Zdję­cie ilu­stru­ją­ce wpis pod­wę­dzo­ne z David Ten­nant Asy­lum. Obraz­ki balo­nów i cho­mik zosta­ły wyge­ne­ro­wa­ne przez Dall-e 3. Pozo­sta­łe zdję­cia są wyko­na­ny­mi prze­ze mnie kadra­mi z trzech, spe­cjal­nych odcin­ków Dok­to­ra Who powsta­łych na sześć­dzie­się­cio­le­cie serialu.